Patroonpraat

Patroonpraat 2007-02-28 Harry + Willem + Martien Schot voor de boeg m.b.t. onze patroonpraat van vanmiddag. Vrij stellig zo hier en daar, edoch Martien weet niets zeker. Aanvullingen graag!

The Rock 17:09, 28 February 2007 (CET): Schiet me te binnen: mogelijk is onderstaand ook een eerste aanzet voor de struktuur voor een algemeen en beschouwend verhaal over patroon en patroontaal voor in het boek. Een soort inleiding, verklaring en rechtvaardiging van de aanpak en het resultaat dat volgt. Zeg maar net zoals in Alexander's A Pattern Language:

• using this book
  • A pattern language
  • Summary of the language
  • Choosing a language for your project
  • The poetry of the language

Verder ter inspiratie: Fearless Change heeft als hoofdindeling:

1. organizations and change
   • The change agent
   • The culture
   • The people
2. strategies of patterns
   • Pattern formats
   • Using patterns
3. where do I start?
4. what do I do next?
5. meetings and more
6. take action!
7. it's all about people
8. a new role: now you're dedicated!
9. convince the masses
10. more influencing strategies
11. keep it going
12. dealing with resistance

Definitie van een patroon

Harry 09:31, 16 March 2007 (CET): Dit is het denk ik nu:

patroon

de uiterlijke verschijningsvorm van het krachtenevenwicht der samenstellende delen (entiteiten?)

Voorbeeld: vrijwillig vrijblijvend, de houding van de meeste deelnemers aan Aloha. het commitment is aanwezig, maar men kiest vrijwillig geen eisen of voorwaarden te stellen, ofwel de ontwikkeling in alle vrijheid zich te laten manifesteren.

Afstemming en instemming over de vorm

http://www.watwerktwel.nl/+plaatjes/patroonsituaties.jpg

• IS een patroon een vorm (ergens voor?)—jaja, Martien vindt dat een moeilijke vraag. Een patroon heeft wel een vorm. Geeft visueel kompas een antwoord op die vraag?

Afstemming en instemming over de vorm van een patroon, patroontaal en recept

• Doel: gemeenschappelijke begripsvorming en consistent en eenduidig beeld en afspraken hierover.
• Wat is wél een patroon: bijvoorbeeld spreekstok en gevaarlijke drinkplaats.
• Wat is (nog)géén patroon: bijvoorbeeld iets beters, vrede en inspiratiebron
• Criteria voor wel/geen patroon:
  • wat kan je met het patroon doen (actie, handelen, invoeren);
  • welk probleem lost het op? als een patroon geen probleem oplost is het geen patroon (of succesformule).
  • er moet een sterk verband zijn tussen probleem en oplossing (in een specifieke situatie of context).
  • er treden behoorlijke krachten op in de probleemsituatie—er is veel spanning die opgelost kan worden
• In hoeverre dekt elk van de volgende begrippen een patroon:
  • good practice (geen "best practice", die bestaan niet)
  • cliché
  • open deur
  • goede gewoonte
  • vuistregel
  • gezond verstand
  • …

Kwaliteitscriteria van een patroonbeschrijving

• voor wie (typering van mensen) schrijven we de patroontaal?
  • experts?
  • leken?
  • ProAms?
  • coaches?
  • directeuren?
  • professionals?
  • all of the above?
• elegant—van zelf sprekend; idiomatisch;
• eenvoudig—zodat de kracht ook toegankelijk wordt voor leken;
• efficiënt—zodat experts er ook goed mee aan de slag kunnen;
• consistent—daardoor herkenbaar, potentieel tweede natuur, compleet;
• moerstaal—zodat het gehele volk er mee 'aan de haal' kan;

Formaat van een patroon

• van elk de voordelen, nadelen, gegronde bezwaren en oplossingsvoorstellen en -richtingen hiervoor.
• schrijven we voor het web of voor een boek? dit beïnvloed de structuur en mogelijk de schrijfstijl.
• oorspronkelijk Alexandriaans formaat als uitgangspunt?
• begin met de conclusie—Omgekeerde Pyramide
• Fearless Change-formaat: anekdote, oplossing, context, probleem, studie/krachten, oplossing, resulterende context.
• wel of niet een inhoudsopgave aan het begin
• één enkel standaardformaat kiezen van waaruit andere views automagisch gegenereerd kunnen worden
• andere ideeën en wensen?

Foto's en illustraties

• Op z'n Alexandriaans? Anders?

Naam van een patroon

• Is volgens Alexander het moeilijkste aspect van de hele patroonpennerij; light on two sides of every room, entrance transition, poortwachter en spreekstok spreken meer tot de verbeelding en maken meer in één oogopslag duidelijk dan verbinden, verhalen, vrede en inspiratiebron.
• In idioom lees je hoe Martien zich sterk maakt voor een meer idiomatische aanpak van patroonnamen.
• gezegde, spreekwoord,

Alexander zegt op pagina 261 van The Timeless Way Of Building:

The task of finding, or discovering, such an invariant field is immensely hard. It is at least as hard as anything in theoretical physics.

My experience has shown that many people find it hard to make their design idea precise. They are willing to express their idea in loose, general, terms, but are unwilling to express them with the precision needed to make them into patterns. Above all, they are unwilling to express them as abstract spatial relations among well-defined spatial parts. I have also found that people aren't always very good at it; it's hard to do.

…

Making abstractions which are powerful and deep is an art.

Harry 13:45, 13 March 2007 (CET); Als ik zorgvuldig lees(?) zie ik dat een patroon een beschrijving is van abstract spatial relations among well-defined spatial parts Een ruimtebeschrijving... hm... wat zijn die well-defined spatial parts dan?

Het doet me ook denken aan systemische relaties (vlgs Hellinger) In een opstelling of constellatie VOELT de representant in zijn rol of hij/zij goed staat. Door een stapje te zetten voel je: Beter of niet beter? Net zolang tot het (situationeel) goed is...

The Rock 16:32, 13 March 2007 (CET) quote verder uit TTWOB pagina 261…

It is easy to say that a house entrance should have a sort of mysterious quality, which both hides the house from the public domain, and also exposes it to the public domain.

Argument about the statement is imprecise. Architects have been doing a great deal of woolly thinking of this sort. It is kind of a refuge. If I say, instead, that the front door must be at least 20 feet from the street, that it should be visible, that windows from the house should look onto the area in front of the house, but that it should not be possible to see into these windows from the street, that a change of surface is required during the transition, that the person arriving should enter a domain of character as different from the house or on the street, and that he should have a glimpse of some view which lies entirely hidden from the street—then these statements can be challenged, because they are precise.

Alexander beschrijft hier de befaamde entrance transition.

Martien speurt nog even verder naar wat Alexander over de naam van een patroon en over een sequentie of recept zegt. Later…

Harry 17:16, 13 March 2007 (CET) Kijk, dit snap ik: dit is PRECIES op PRECIES de juiste plek. Zoals een lijn die iets tekent ook precies goed kan zijn, zonder dat hij doods wordt. Een lijn met gevoel. Zoals Dick Bruna Nijntje tekent.

Maar terug naar het voorbeeld. Alexander stelt heel precies dat er een overgangsgebied dient te zijn om prettig van buiten naar binnen te kunnen gaan. Dat staat gewoon duidelijk vast, los van de toepassingssituatie, de vorm waarin deze overgang zich contextueel zal manifesteren. De exacte vormgeving is de resultante van de onderlinge relatie van de vormende delen in die ene specifieke situatie. Ofwel een patroon, een beschrijving van abstract spatial relations among well-defined spatial parts Dan reacties: graag zijn de well-defined spatial parts de ruimtelijke objecten die samen de ruimte indelen.

Als ik het nu goed snap, zijn de patronen de uiterlijke verschijningsvormen van bepaalde stellingen zoals entrance transition. De verhoudingen tussen de ruimtelijke objecten resulteren in meer of minder levende constellaties. NB reacties: graag

Typografische afspraken voor notatie

• gebruik van … en vetgedrukte probleemstelling en oplossing
• drie gecentreerde sterren tussen sommige delen

KeiharT getest!

• Hoe pakken we dat het beste aan?
• Als we ze niet testen, hoe bewijst het boek zichzelf dan?
• unit test: voelt het goed? klopt het? werkt het?—nadruk bij kwaliteitstest ligt met name op klopt het? (kan je het beredeneren) en werkt het? (in hoeverre heeft het het gewenste resultaat?); dat een patroon uitsluitend niet goed voelt is daarmee dus geen kwaliteitscriterium; patronen zijn met name werkende wijsheid gevangen in een uniformaat.
• Kwalifikatie: nul sterren: zeker geen invariant; één ster: potentiële invariant; twee sterren: echt invariant, universele succesformule.

Patrooncategoriën

Een patroon kan in meerdere categoriën voorkomen (en als zodanig 'getagged' worden).

• communicatie
• organisatie
• rollen (en verantwoordelijkheden)
• planning
• projectleiding
• creativiteit
• proces
• …

---